Ideowa powieść Stefana Żeromskiego, wydana w połowie lat dwudziestych XX wieku, niedługo po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Główny bohater to Cezary Baryka, młodzieniec urodzony w Baku, wracający do kraju po I wojnie światowej, kształtujący dopiero swe poglądy polityczne i uczący się...
